โรคกระเพาะ เกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ แต่ส่วนใหญ่มาจากการมีกรดมากเกินไปในกระเพาะอาหาร อาจเนื่องมาจากความเครียด วิตกกังวล สูบบุหรี่ การดื่มเหล้า กินอาหารไม่เป็นเวลา กินอาหารรสจัด รวมทั้งปัจจัยทางกรรมพันธุ์ นอกจากนี้อาจเกิดจากเยื่อบุกระเพาะอาหารอ่อนแอลงอันเนื่องมาจากการกินยาบางประเภท เช่น ยาแก้ปวดกระดูก ปวดกล้ามเนื้อ ยาชุดที่มีแอสไพริน และยาสเตยรอยด์ และการติดเชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร การติดเชื้อ H. pylori นี้ สันนิษฐานว่าติดโดยการรับประทานอาหารหรือน้ำที่มีเชื้อตัวนี้อยู่ เชื้อแบคทีเรียชนิดนี้ทำให้ผนังกระเพาะอาหารอ่อนแอลง จึงมีความทนต่อกรดและน้ำย่อยลดลง และทำให้แผลหายช้าและเกิดแผลซ้ำได้อีก นอกจากนี้ยังเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งกระเพาะอาหาร ปัจจุบันการรักษาโรคกระเพาะแพทย์มักจะตรวจว่ามีการติดเชื้อนี้หรือไม่ ในการรักษาจะใช้ยาปฏิชีวนะร่วมกับยาต้านการหลั่งกรด ยาลดกรด เป็นหลัก ในทางการแพทย์แผนไทย การมีกรดมากเกินไป เป็นแผลในกระเพาะอาหาร มีเลือดออก คือ การกำเริบของไฟธาตุ อย่างไรก็ตามกระเพาะอาหารเป็นอวัยวะที่ไวต่อความรู้สึกมากที่สุด โรคกระเพาะจึงอาจเป็นผลพวงของความผิดปกติของวาตะ(ลม)ได้เช่นกัน ดังนั้น คนที่มีความเครียด คิดมาก วิตกกังวล เช่น นักธุรกิจที่ต้องแข่งขันสูง มักจะป่วยเป็นโรคกระเพาะ เนื่องจากความเครียดจะทำให้ผนังกระเพาะบางลง เลือดไปเลี้ยงกระเพาะน้อยลง การหลั่งกรดไม่สม่ำเสมอ บางครั้งมากเกินไปก็จะย่อยผนังกระเพาะ หรือ บางครั้งน้อยเกินไป ก็จะไม่ย่อย เกิดแก๊ส นำไปสู่การเกิดแผลในกระเพาะได้ การรักษาโรคกระเพาะในทางการแพทย์แผนไทย ต้องจะมุ่งเน้นการปรับสมดุลของธาตุเป็นสำคัญ โดยใช้ทั้งอาหาร ยาสมุนไพร การออกกำลังกาย โรคกระเพาะเป็นโรคหนึ่งที่ต้องรักษาแบบองค์รวม เริ่มจากปรับการทำงานของธาตุลมโดยการฝึกจิต การหายใจ เพื่อลดความเครียด การปรับธาตุไฟ ต้องงดอาหารที่จะไปเพิ่มธาตุไฟ เช่น ของหมักดอง อาหารรสจัด อาหารทอด อาหารหวานจัด เหล้า บุหรี่ นอกจากนี้ ต้องกินอาหารที่ไม่ไปรบกวนการทำงานของธาตุ ควรกินอาหารย่อยง่าย ผักสด      การรักษาด้วยสมุนไพรเน้นการลดไฟธาตุ โดยใช้สมุนไพรที่มีคุณสมบัติเย็น รสขม มีคุณสมบัติหล่อลื่น ช่วยรักษาแผล เช่น วุ้นว่านหางจระเข้ รากสามสิบ กระเจี๊ยบมอญ บัวบก กะหล่ำปลี ชะเอม บอระเพ็ด มะตูม กล้วยหักมุก หรือกล้วยน้ำว้าแก่จัด (ไม่ใช้กล้วยหอมเพราะคุณสมบัติร้อน) เครื่องเทศที่ช่วยเพิ่มไฟธาตุในการย่อย คือ ขมิ้นชัน เป็นสมุนไพรที่ดีที่สุดตัวหนึ่ง เพราะไม่ร้อนเกินไป ช่วยรักษาแผล ลดการหลั่งกรดได้อีกด้วย